ШЕТ ТІЛІН ӨЗ БЕТІНШЕ ОҚУ ЖОЛДАРЫ

WAYS TO LEARN A FOREIGN LANGUAGE INDEPENDENTLY

Gulnazym Perdebay

4th year student of the Faculty of Foreign Languages, Karaganda Buketov Research University,

Kazakhstan, Karaganda

АННОТАЦИЯ

Бұл мақала шет тілін дербес меңгерудің артықшылықтары мен тиімді жолдарын зерттейді. Онда тəуелсіз білім алудың басты артықшылықтары ретінде икемділік, жеке бейімделу жəне шығын үнемділігі көрсетілген. Сонымен қатар, тіл үйрену процесін жеңілдету үшін нақты мақсаттарды айқындау, түрлі ресурстарды пайдалану, тұрақты жаттығулар жасау, тілдік орта құру жəне белсенді тəжірибеге назар аудару ұсынылады. Мақалада сондай- ақ қиындықтарды еңсерудің тəсілдерін жəне оқу барысында мотивацияны жоғалтпай, алға ұмтылудың маңыздылығын ерекше атап өтеді. Қорытындысында, шет тілін өз бетінше меңгеру адамның өзін-өзі дамытуына ықпал етіп, оның кəсіби жəне жеке өмірде жаңа мүмкіндіктерге жол ашатындығы баяндалады.

ABSTRACT

This article explores the advantages and effective ways to learn a foreign language independently. It shows flexibility, individual adaptation and cost savings as the main advantages of independent education. In addition, to facilitate the language learning process, it is recommended to define specific goals, use various resources, exercise regularly, create a language environment and focus on active practice. The article also highlights ways to overcome difficulties and the importance of moving forward without losing motivation in the learning process. In conclusion, it is noted that independent knowledge of a foreign language contributes to a person's self-development, opens up new opportunities for him in his professional and personal life.

Кілт сөздер: Жаhандану дəуірі, шет-тілі, өздігінен оқу, икемділік, даралау, шығынның тиімділігі, нақты мақсаттар, тəуекел ,тілдік дағдылар.

Keywords: The era of globalization, foreign language, self-learning, flexibility, individualization, cost effectiveness, specific goals, risk, language skills.

Қазіргі жаһандану дəуірінде шет тілін меңгеру бұрынғыдан да өзекті бола түсті. Дəстүрлі сыныптық оқыту тиімділігін сақтаса да, көптеген адамдар икемді əрі жеке қажеттіліктерге бейімделген тəсіл ретінде өздігінен оқуға басымдық береді. Бұл əдіс оқушыларға оқу барысын өздері бақылап, қажеттіліктеріне сай əдістерді таңдауға жəне тілді өз қарқынымен меңгеруге мүмкіндік береді.

Тəуелсіз өз бетінше оқудың пайдасы:

Өз бетінше тіл үйрену көптеген артықшылықтарды ұсынады:

1. Икемділік: Оқушылар өз уақыттарын тиімді жоспарлап, тіл үйренуді басқа күнделікті істерімен үйлестіре алады.

2. Даралау: Оқушылар өздеріне қызықты немесе маңызды деп санайтын тақырыптарға, мысалы, іскерлік терминдерге немесе саяхатқа қатысты сөздерге ерекше көңіл бөле алады.

3. Шығынның тиімділігі: Тіл үйренуге арналған тегін жəне қолжетімді көптеген материалдардың болуы бұл əдісті кез келген адам үшін қолайлы етеді

Тілді өз бетінше тиімді оқыту стратегиялары:

1. Нақты мақсаттар белгілеңіз

Тілді үйренуге не себепті ниеттеніп отырғаныңызды анықтап, бастау алыңыз. Айқын мақсаттар сізге бағыт пен ынта береді. Мысалы, алты ай ішінде В2 деңгейінде сөйлеймін,немесе IELS ,TOEFL сияқты емтихандарға дайындалуды мақсат тұтуыңыз мүмкін.

2. Əртүрлі құралдарды пайдаланыңыз

Оқу тəжірибесін жақсарту үшін əртүрлі ресурстарды біріктіру маңызды. Ұсынылатын құралдар мыналарды қамтиды:

• Қолданбалар: сөздік қорын байытуға арналған Duolingo,Loecsen, жəне Learna Al сияқты қосымшалар.

• Кітаптар: грамматика бойынша нұсқаулықтар мен екі тілді оқу кітаптары.

• Медиа: тыңдау дағдыларын дамытуға арналған подкасттар, фильмдер, жəне телешоулар.

 • Онлайн платформалар: интерактивті оқыту үшін FluentU жəне Busuu секілді веб-сайттар.

3. Тұрақты жаттығу жасаңыз

Кез келген дағдыны меңгерудің басты құпиясы – үнемі ізденісте болу. Күн сайын немесе апта сайын тілдік жаттығуларға арнайы уақыт бөліңіз. Уақытты тиімді пайдалану үшін Time management əдісін немесе басқа да уақыт басқару əдістерін қолданыңыз.

4. Тілді толық меңгеру үшін өзіңізді тілмен қошаңыз. Бүкіл өміріңіздегі, айналаңыздағы заттарды шет тілінде айтып ,сөздік қорыңызды көбейтіңіз.Тілді толық меңгеру үшін оны күнделікті өмірде қолдануға тырысыңыз. Телефоныңызды тиімді пайдаланып барлық фокусыңызды тілге ауыстырып, шетелдік тұлғаларды тыңдаңыз немесе əлеуметтік желілерде сол тілде жазатын адамдарды қадағалаңыз. Бұл əдіс тілді нақты контексте үйренуге көмектеседі жəне тыңдау дағдыларын жақсартады.

5. Белсенді түрде тəжірибе жасаңыз:

• Сөйлеу: ана тілінде сөйлейтін адамдармен тілдесу үшін HelloTalk немесе Tandem секілді қосымшаларды қолданыңыз.

• Жазу: күнделік жазып немесе тілде қысқаша эссе жазыңыз.

• Тыңдау жəне оқу: жаңалықтар мақалалары немесе подкасттар секілді нақты өмірден алынған материалдарды пайдаланыңыз.

6. Өсуіңізді бақылап отырыңыз

Қабілеттеріңіздің үздіксіз дамуын қадағалап, өз жетістіктеріңізді бақылаңыз. Өсіміңізді өлшеу үшін онлайн викториналарды өткізіп, өз сөзіңізбен жазып көріңіз немесе бұрынғы материалдарға қайта оралыңыз.

Дегенмен, тəуелсіз оқу қиындықтармен бірге жүреді. Оқушыларға ілгерілеу үшін күшті тəртіп пен жүйелілік қажет. Құрылымды қамтамасыз ететін мұғалім болмаса, назарды немесе мотивацияны жоғалту оңай. Айына 100 жаңа сөзді меңгеру немесе қысқа əңгіме өткізу сияқты нақты мақсаттар қою бұл қиындықтарды жеңуге көмектеседі.

Қиындықтарды жеңу:

Тəуелсіз зерттеу кейде қорқынышты болуы мүмкін, бірақ бұл кеңестер көмектесе алады:

 • Мотивацияны сақтаңыз: кішігірім жеңістерді тойлаңыз жəне өз мақсаттарыңызды еске түсіріңіз.

• Шыдамды болыңыз: тілді үйренуге уақыт қажет; процесті қабылдау.

• Қоғамдастық қолдауына жүгініңіз: тəжірибелер мен кеңестер алмасу үшін форумдарға, онлайн оқу топтарына немесе жергілікті кездесулерге қосылыңыз.

Қорытындылай келе, өз бетінше тіл үйрену – бұл тілдік дағдыларды ғана емес, сонымен бірге өзіндік сенімділік пен шешімді дамытатын тиімді əдіс. Қолда бар ресурстарды пайдалану жəне берілгендікті сақтау арқылы кез келген адам жаңа тілді өздігінен сəтті үйрене алады. Шет тілін өз бетінше үйрену - бұл жай ғана шеберлік емес, бұл шытырман оқиға. Ол танымдық қабілеттерді арттырады, мəдени сананы жақсартады, кəсіби жəне жеке мүмкіндіктерді ашады.Тəуекел жасау мен дұрыс стратегиялардың арқасында кез келген адам жаңа тілді өз бетімен меңгере алады.

Әдебиеттер тізімі:

1. Браун, Х. Дуглас. Принципы преподавания и преподавания языков. Pearson Education, 2007.
2. Крашен, Стивен Д. овладение вторым языком и изучение второго языка. Prentice-Hall International, 1988.
3. Ван Паттен, Билл. Осуществление обучения коммуникативному языку. МакГроу-Хилл, 2003.