ЭКОНОМИКАЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІКТІ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ САҚТАНДЫРУ

INSURANCE IN THE ECONOMIC SECURITY MANAGEMENT SYSTEM

Zholaman Sultanov

student, Department of mineral deposit development, Karaganda Technical University named after abylkasy Saginov,

Aidyn Kernebaev

Scientific supervisor, PhD, Karaganda Technical University named after abylkasy Saginov,

Republic of Kazakhstan, Karaganda

АННОТАЦИЯ

Экономикалық қауіпсіздік жүйесіндегі сақтандыру қорғау тетігі оны тіршілік әрекетінің ажырамас элементтерінің нақты жұмыс істеуі арқылы қамтамасыз етуді көздейді. Осыған байланысты экономикалық қауіпсіздік мәселелерімен тығыз байланысты сақтандыру әдіснамасын зерделеуге және дамытуға бағытталған зерттеулер өзектендірілуде. Сақтандыру тетігі сақтандыру шарттарының көптігін, ұйымдар қызметінің әртүрлі кезеңдерінде және осы қызметтің түріне байланысты ықтимал шығындардың орнын толтыруды қамтамасыз ететін тұтас жүйені болжайды.

ABSTRACT

The insurance protection mechanism in the economic security system provides for its provision through the actual functioning of integral elements of vital activity. In this regard, research is being updated aimed at studying and developing insurance methodology, which is closely related to the problems of economic security. The insurance mechanism presupposes a whole system that provides for a large number of insurance contracts, compensation for possible losses at different stages of organizations ' activities and depending on this type of activity.

Түйінді сөздер: экономикадағы сақтандырудың рөлі, сақтандыру қызметі, сақтандыру, тәуекел, экономикалық қауіпсіздік.

Keywords: the role of insurance in the economy, Insurance Activities, insurance, risk, economic security.

Сақтандырудағы экономикалық қауіпсіздік сақтандыру компаниялары жұмысының тұрақтылығы мен сенімділігін қамтамасыз ететін маңызды құрамдас бөліктердің бірі болып табылады. Сақтандыру-бұл тәуекелдерді клиенттен сақтандыру компаниясына ауыстыру процесі, ол ақылы түрде жүзеге асырылады. Өз кезегінде, сақтандыру компаниялары қаржылық шығындардың алдын алу үшін тәуекелдерді дұрыс бағалай білуі және оларды дұрыс басқара білуі керек. Сақтандырудағы экономикалық қауіпсіздіктің негізгі қағидаттары:

1. Қаржылық тұрақтылық. Сақтандыру компаниясында ықтимал шығындарды жабу үшін жеткілікті қаржылық ресурстар болуы керек. Ол үшін тәуекелдерді дұрыс бөлу, резервтер құру және сенімді активтерге қаражат салу қажет.

2. Кәсіби деңгей. Сақтандыру компаниясының әрбір қызметкері өз саласында жоғары білікті маман болуы тиіс. Сонымен қатар, компания өз қызметін жаңа жағдайларға бейімдеу үшін заңнамадағы жаңа тенденциялар мен өзгерістерді қадағалап отыруы керек.

3. Сапаны бақылау. Сақтандыру компаниясында клиенттермен жұмыстың барлық кезеңдерін бақылауға мүмкіндік беретін сапаны бақылау жүйесі болуы керек – келісімшартты рәсімдеуден бастап сақтандыру төлемін төлеуге дейін. Бұл қателіктердің алдын алуға және компания мен клиент үшін тәуекелдерді азайтуға көмектеседі.

4. Бедел. Компанияның беделі-оның басты активі. Клиенттер мен серіктестердің сенім деңгейі неғұрлым жоғары болса, бизнесті дамыту мүмкіндігі соғұрлым көп болады. Жақсы беделді сақтау үшін сақтандыру компаниясы өзінің принциптері мен клиенттер алдындағы міндеттемелерін нақты ұстануы керек.

5. Инновация. Сақтандыру нарығы үнемі өзгеріп отырады және жаңа жағдайларға бейімделе алмайтын компаниялар фонда қалу қаупі бар. Сондықтан сақтандыру компаниялары үнемі бәсекеге қабілетті болып қалуға мүмкіндік беретін жаңа даму жолдары мен инновациялық шешімдерді іздеуі керек.

Тұтастай алғанда, сақтандырудағы экономикалық қауіпсіздік-бұл тәуекелдерді үнемі бақылауды және басқаруды қажет ететін күрделі процесс. Экономикалық қауіпсіздік қағидаттарын қатаң ұстанатын компаниялар ғана клиенттердің сенімділігі мен сенімділігінің жоғары деңгейін қамтамасыз ете алады.Экономикалық қауіпсіздік бүкіл әлемдегі жеке адамдар, кәсіпорындар мен үкіметтер үшін маңызды мәселе болып табылады. Сақтандыру индустриясы жеке және заңды тұлғаларды күтпеген оқиғалардан болатын қаржылық шығындардан қорғайтын сақтандыру полистерін ұсына отырып, экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады.Қазіргі әлемде экономикалық қауіпсіздік әркімнің маңызды мәселесіне айналды. Болашақта не болатынын ешкім болжай алмайды және бұл белгісіздік бәрімізге әсер етеді. Экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін адамдар өздерінің өмір сүруіне әсер етуі мүмкін күтпеген оқиғаларға дайын болуы керек. Мұның бір жолы-сақтандыруды сатып алу. Сақтандыру бүкіл әлемдегі экономикалық қауіпсіздікті басқару жүйелерінің ажырамас бөлігіне айналды және оның маңыздылығын асыра бағалау мүмкін емес.Сақтандыру-бұл тәуекелдерден қорғауды қамтамасыз ететін қаржылық өнім. Ол жеке және заңды тұлғаларға жазатайым оқиғалар, аурулар, табиғи апаттар, ұрлық немесе өрт сияқты күтпеген оқиғалардан қаржылық қорғауды ұсынады. Сақтандыру компаниялары полис ұстаушылар төлейтін сыйлықақыларды біріктіреді және бұл ақшаны кез келген қамтылған оқиғадан туындайтын талаптарды төлеу үшін пайдаланады. Оның орнына сақтанушылар өздерінің қаржылық әл-ауқаты үшін жан тыныштығы мен қауіпсіздік торы алады.Жеке тұлғалар үшін сақтандыру медициналық сақтандыру, өмірді сақтандыру, мүгедектікті сақтандыру, автокөлікті сақтандыру және тұрғын үйді сақтандыру сияқты бірқатар қамту нұсқаларын ұсынады. Бұл опциялар кез келген күтпеген жағдайда тиісті қолдау алуын қамтамасыз етеді Төтенше жағдайлар. Экономикалық тұрғыдан сақтандыру тәуекелді азайтуға көмектеседі және қаржылық тұрақтылыққа ықпал етеді. Сақтандырусыз адамдар апат, табиғи апат немесе кез келген басқа күтпеген оқиға болған жағдайда қаржылық күйреуге ұшырауы мүмкін.Бизнес үшін сақтандыру бірдей маңызды. Компаниялар өз инвестицияларын, активтерін, қызметкерлері мен клиенттерін қорғау үшін сақтандыруды қажет етеді. Олар мүлікті сақтандыруды, жауапкершілікті сақтандыруды, жұмысшылардың сыйақыларын сақтандыруды және басқа да сақтандыру түрлерін күтпеген оқиғалардан туындаған шығындардан немесе залалдан қорғау үшін сатып ала алады. Сақтандыру фирмаларға ықтимал қаржылық шығындардан тиісті қорғанысы бар екенін біле отырып, тыныш жанмен жұмыс істеуге мүмкіндік береді.Сонымен қатар, сақтандыру бүкіл әлемдегі экономикалық қауіпсіздікті басқару жүйелерінің ажырамас бөлігіне айналды, бұл елдерге табиғи апаттармен немесе табиғи апаттармен жақсы күресуге мүмкіндік берді. Үкіметтер табиғи апат кезінде мемлекетке қаржылық ауыртпалықты азайту үшін өз азаматтарын сақтандыруды сатып алуға жиі шақырады. Сақтандыру-бұл азаматтарды қорғаудың және күтпеген оқиғаның бизнес пен экономикаға экономикалық әсерін азайтудың белсенді қадамы.Осылайша, сақтандыру кез-келген экономикалық қауіпсіздікті басқару жүйесінің негізгі құрамдас бөлігі болып табылады және оның маңыздылығын асыра бағалау мүмкін емес. Ол жеке тұлғаларға, кәсіпорындарға және елдерге қаржылық тұрақтылыққа ықпал ету және тәуекелдерді азайту арқылы күтпеген оқиғалардан қорғауды қамтамасыз етеді. Бүгінгі жаһанданған және тұрақсыз әлемде әркім өзін, активтерін және инвестицияларын қорғау үшін сақтандыруды сатып алуы керек. Сақтандырудың пайдасы оның шығындарынан әлдеқайда көп, өйткені ол қаржылық тұрақтылықты қамтамасыз етеді, экономикалық өсуге ықпал етеді және қоғамдық әл-ауқатқа ықпал етеді.Сақтандырудағы экономикалық қауіпсіздік сақтандыру полистерінің қаржылық тәуекелдерді азайту және жеке және заңды тұлғалар үшін қаржылық тұрақтылық сезімін қамтамасыз ету қабілетін білдіреді. Сақтандыру полистері мүліктің зақымдануы, жауапкершілік, денсаулық, өмір және мүгедектік сияқты көптеген тәуекелдерді қамтиды.Экономиканың қауіпсіздігіне тәуекелдерді бағалау, тәуекелдерді басқару және тәуекелдерді беру үйлесімі арқылы қол жеткізіледі. Сақтандыру компаниялары ықтимал шығындар қаупін бағалайды және осы шығындарды жабу үшін алынатын сыйлықақылардың мөлшерін анықтайды. Тәуекелдерді басқару қауіпсіздік хаттамалары мен алдын алу шаралары сияқты ықтимал шығындар қаупін азайту үшін қабылданған шараларды қамтиды. Тәуекелді беру жеке тұлға немесе ұйым сақтандыру полисін сатып алғанда, ықтимал шығындардың қаржылық тәуекелін сақтандырушыға ауыстырған кезде пайда болады.Сақтандыру индустриясы сонымен қатар экономикаға сыйлықақыларды инвестициялау арқылы экономикалық қауіпсіздікке үлес қосады. Сақтандыру компаниялары сыйлықақыларды әртүрлі активтерге, соның ішінде акцияларға, облигацияларға және жылжымайтын мүлікке салады. Бұл инвестициялар сақтандыру компаниясына кіріс әкеледі, оны сақтандыру төлемдерін төлеуге, төлем қабілеттілігін сақтауға және сақтанушылардың кірістілігін қамтамасыз етуге пайдалануға болады.Сақтандыру саласы экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етумен қатар, экономикалық өсуде де маңызды рөл атқарады. Сақтандыру полистері бизнеске тәуекелге бел буып, жаңа жобаларға инвестиция сала алатынына сенімділік береді. Бұл жұмыс орындарын құруға, өнімділікті арттыруға және экономикалық өсуге әкеледі.Алайда, сақтандыруда экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз ету қиындықсыз болмайды. Негізгі проблемалардың бірі-ықтимал моральдық тәуекел. Моральдық тәуекел адам немесе кәсіпорын әдеттегіден көбірек тәуекелге барғанда пайда болады, өйткені олар Ықтимал шығындардан сақтандырылған. Бұл барлық сақтанушылар үшін шығындардың өсуіне және сыйлықақылардың жоғарылауына әкелуі мүмкін.

Сақтандыру саласының алдында тұрған тағы бір мәселе-апатты шығындар мүмкіндігі. Табиғи апаттар сияқты апатты шығындар сақтандыру компаниялары үшін айтарлықтай қаржылық шығындарға әкелуі мүмкін, бұл банкроттыққа әкелуі мүмкін. Бұл мәселені шешу үшін сақтандыру компаниялары апатты шығындар қаупін бірнеше сақтандырушылар арасында бөлу үшін қайта сақтандыруды пайдаланады.Сақтандырудағы экономикалық қауіпсіздік жеке тұлғалар, кәсіпорындар мен үкіметтер үшін маңызды мәселе болып табылатынын атап өткен жөн. Сақтандыру индустриясы күтпеген оқиғалардың салдарынан қаржылық шығындардан қорғайтын сақтандыру полистерін ұсына отырып, экономикалық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде маңызды рөл атқарады. Сақтандыру компаниялары тәуекелдерді бағалау, тәуекелдерді басқару және тәуекелдерді беру комбинациясы арқылы экономикалық қауіпсіздікке қол жеткізеді. Алайда, сақтандыру саласы үнемі назар аударуды және басқаруды қажет ететін моральдық тәуекел және апатты шығындар сияқты мәселелерге тап болады.Осы мәселелерді шешу үшін сақтандыру компаниялары үнемі жаңа өнімдерді әзірлейді, тәуекелдерді бағалау модельдерін жетілдіреді және тәуекелдерді басқару стратегияларын жақсарту үшін технологияларға инвестиция салады. Мысалы, тәуекелдерді дәлірек бағалау, алаяқтықты анықтау және жұмыс тиімділігін арттыру үшін деректерді талдау және жасанды интеллект жиі қолданылады. дық. Үкіметтер сақтандыру саласын реттеуде сақтандырушылардың қаржылық тұрақтылығын және өз полистері бойынша міндеттемелерді орындай алуын қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады. Реттеушілер сақтандыру саласының тұтастығы мен тұрақтылығын сақтауға көмектесетін қаржылық тұрақтылық, төлем қабілеттілігі және тұтынушылардың құқықтарын қорғау стандарттарын белгілейді.Қорытындылай келе, сақтандырудағы экономикалық қауіпсіздік жалпы экономикалық тұрақтылықтың маңызды құрамдас бөлігі болып табылатынын атап өткен жөн. Сақтандыру саласы жеке және заңды тұлғаларды қаржылық шығындардан қорғауда және экономикалық өсуге ықпал етуде маңызды рөл атқарады. Шешуді қажет ететін мәселелерге қарамастан, сақтандыру саласы Экономикалық қауіпсіздіктің сенімді және тиімді жеткізушісі болып қалу үшін инновациялар мен дамуды жалғастыруда.

Әдебиеттер тізімі:

1. "Сақтандыру ісін ұйымдастыру туралы" 27.11.1992 ж. № 4015-1 Федералдық заңы.
2. Әлиев Б. х., Махдиеева Ю. М. сақтандыру М.: бірлік-ДАНА, 2011 ж. – 415 Б.
3. Архипов а.п. сақтандыру: оқулық / А. П. Архипов. .: KNORUS, 2012. – 288 б.
4. Воробьев, с. Н. кәсіпкерліктегі тәуекелдерді басқару / С. Н. Воробьев, К. В. Балдин. -М.: Дашков И. К., 2013. - 482 c.